اقدامات شبکه بهداشت میبد در زمینه پیشگیری از پدیکولوزیس(شپش سر)+آموزش راههای پیشگیری

سرپرست مرکز بهداشت میبد طی جلسه ای اقدامات انجام گرفته در زمینه پدیکولوزیس (شپش سر) را عنوان کرد.

به گزارش روابط عمومی شبکه بهداشت و درمان میبد، دکتر کلانتری سرپرست مرکز بهداشت گزارش اقدامات انجام شده در زمینه آموزش، پیشگیری و درمان پدیکولوزیس قبل از بازگشایی مدارس تا کنون را به شرح زیر بیان کرد:

هماهنگی لازم با مرکز بهداشت استان از تاریخ 25شهریورماه سال جاری و عملیاتی شدن برنامه های مذکور در شهرستان

پیگیری رفع کامل آلودگی دانش آموزان قبل از بازگشایی مدارس (28شهریورماه)

برگزاری جلسات آموزشی برای بهورزان و مراقبین سلامت(14مهرماه) و کارشناسان بهداشتی مرتبط با برنامه در سطح مراکز

تشکیل کمیته بین بخشی با آموزش و پرورش و هماهنگی های لازم با مدیران و مربیان بهداشت مدارس دخترانه در حضور کارشناس برنامه مراقبت پدیکولوزیس از مرکز بهداشت استان و سرپرست مرکز بهداشت و کارشناسان مرکز بهداشت(15مهرماه)

 برگزاری جلسه آموزشی برای مربیان کلیه مهدهای کودک شهرستان با هماهنگی اداره بهزیستی شهرستان(23مهرماه)

 توزیع پمفلت آموزشی در نماز جمعه(17مهرماه)

طرح موضوع غربالگری و اهمیت بیماری پدیکولوزیس در شورای سلامت شهرستان (18مهرماه)

 آغاز طرح غربالگری بیماری در کلیه مدارس از تاریخ 20مهرماه سال جاری به طور ویژه تا 10روز (که تا 29مهرماه غربالگری در 86مدرسه انجام گرفته، موارد جدید آلودگی شناسایی و درمان و مراقبت کلیه موارد و بررسی خانواده های آنان انجام گرفته است)،

 برگزاری 98 جلسه آموزشی و آموزش بالغ بر8712 نفر

 تکثیر و توزیع بیش از 700پمفلت آموزشی و 1500 نشریه آوای سلامت

 تهیه و توزیع بیش از 1000عدد شامپوی پرمترین در بین افراد آلوده

برگزاری کمیته درون بخشی فعلی در راستای برنامه ریزی های آتی در کنترل و مراقبت بیماری

دکتر کلانتری ضمن تاکید بر تقویت آموزشها و پیگیری اجرای صحیح آموزش های ارائه شده در سطح جامعه، آمادگی واحد بهداشت محیط مرکز بهداشت را در خصوص برگزاری جلسات آموزشی در سطح خوابگاههای دانشجویی و همچنین برای اصناف مختلف به خصوص صنف آرایشگاههای زنانه و مردانه اعلام کرد.

دکتر کلانتری در ادامه با بیان اینکه  آموزش موثرترین ابزار در کنترل بیماری است، راهکارهایی را در این خصوص ارائه کرد و موضوع همکاری بخش خصوصی بویژه درمانگاههای خصوصی و پزشکان این بخش با مراکز بهداشتی درمانی دولتی را در ارجاع بیماران جهت بررسی های کامل در خانواده ها و اطرافیان بیمار مورد توجه قرار داد.

آموزش راههای پیشگیری و درمان پدیکلوزیس(شپش سر)

شپش سر  نوعی حشره انگلی است که برروی سر، مژه و ابروها یافت می شود. شپش سر روزانه چندین بار از خون انسان استفاده کرده و نزدیک جمجمه انسان زندگی می نماید. هرچند شپش سر مشکلی خطرناک نیست، اما می تواند باعث خارش شدید و غیرقابل تحمل شود. برخلاف شپش بدن، شپش سر بعنوان عاملی ...
 
شپش سر
شپش سر  نوعی حشره انگلی است که برروی سر، مژه و ابروها یافت می شود. شپش سر روزانه چندین بار از خون انسان استفاده کرده و نزدیک جمجمه انسان زندگی می نماید. هرچند شپش سر مشکلی خطرناک نیست، اما می تواند باعث خارش شدید و غیرقابل تحمل شود. برخلاف شپش بدن، شپش سر بعنوان عاملی برای انتقال بیماری ها از فردی به فردی دیگر، شناخته نشده است. شپش سر از طریق ارتباط نزدیک فرد با سایر افراد انتقال می یابد. آلوده بودن به شپش سر به این معنی نیست که فرد آلوده بهداشت را رعایت نکرده و یا زندگی آلوده ای دارد. بعضی از افراد در اثر خاریدن زیاد سر دچار عفونت پوستی می شوند. آنتی هیستامین ها به کاهش خارش کمک می نمایند.
دلایل ابتلا به شپش سر
شپش سر، موی برروی سر را آلوده می کند. تخم های کوچک شپش برروی سر شبیه به تکه های شوره سر بنظر می رسند، اما بجای ریختن از روی سر، صحیح و سالم برجای خود باقی می مانند. شپش سر تا 30 روز برروی بدن انسان زنده می ماند. تخم های این حشره بیشتر از 2 هفته برروی سر زنده می مانند. شپش سر به راحتی پخش شده و شیوع آنها بین کودکان مدرسه رو بیشتر می باشد. شپش سر در نواحی شلوغ شایع تر می باشد.
امکان ابتلا به شپش سر در صورت موارد زیر ممکن می باشد:
•    تماس نزدیک با فرد آلوده به شپش
•    تماس با لباس و یا رختخواب فرد آلوده به شپش
•    استفاده از کلاه، حوله، شانه، روسری و مقنعه فرد آلوده به شپش
علایم ابتلا به شپش سر شامل:
•    خارش شدید و آزاردهنده سر
•    برجستگی های کوچک و قرمز برروی سر، گردن و شانه ها (برآمدگی ها ممکن است پوسته پوسته شده و یا ترشح داشته باشند)
•    ذره های سفید (تخم ها) برروی پایه ی موها که بسختی کنده می شوند
چگونه شپش سر مشخص می شود؟
دیدن شپش سر ممکن ات سخت باشد. نیاز به نگاه از نزدیک برای تشخیص آن می باشد. بعد از پوشیدن دستکش سر فردیکه فکر می کنید آلوده هست را زیر نور نگاه نمایید. نور خورشید و یا نور قوی درون خانه برای تشخیص شپش برروی سر مناسب است. استفاده از ذره بین کمکی بسیار بزرگ می باشد. درصورت یافت شپش برروی سر خود و یا کودکتان سریعا میبایست نسبت به درمان شپش اقدام نمایید.
درمان شپش موی سر
لوسیون ها و شامپو های حاوی 1 درصد پرمترین اغلب بخوبی اثر می کنند. مواد حاوی این دارو را می توان بدون نسخه پزشک تهیه نمود. اگر این محصولات اثر نکردند، پزشک برای شما داروهایی با قدرت بیشتر تجویز می نماید. همیشه داروها را دقیقا به همان شکل که تجویز می شوند مصرف نمایید. مصرف داروها به اشتباه و یا با مقدار زیاد باعث بوجود آمدن عوارض جانبی می شود. برای مصرف شامپوهای دارویی موارد زیر را رعایت نمایید:
•    سرتان را با آب شسته و خشک کنید
•    دارو را برروی مو و پوست سرتان بمالید
•    10 دقیقه صبر نموده و سپس آنرا بشویید
•    8 تا 12 ساعت بعد سرتان را برای موجود بودن شپش بررسی نمایید
•    اگر شپش فعال یافتید با پزشکتان برای درمانی دیگر مشورت نمایید
همچنین شما میبایست از شر تخم های شپش ها نیز خلاص شوید، بهمین منظور:
•    از محصولاتیکه به برداشتن تخم ها کمک کرده و باعث شل تر شدن آنها می شوند استفاده نمایید. بعضی از محصولات شستشوی ظرف به حل شدن چسب تخم ها کمک می نماید.
•    تخم های شپش را با شانه های ریز از سرتان جداکنید. قبل از استفاده از شانه های ریز، از روغن زیتون برروی سر استفاده کنید، اینکار به برداشتن راحت تر تخم ها کمک می کند.
•    شانه های آهنی با تیغه های ریز بسیار محکم تر و بهتر از شانه های پلاستیکی می باشند.
•    این کار را 7 یا 10 روز بعد نیز تکرار نمایید.
زمانیکه شپش را درمان می نمایید، همه لباس ها و ملحفه های خود را در آب داغ و بهمراه پاک کننده ها بشویید. اینکار نتنها به فرآیند درمان کمک می نماید، بلکه جلوی انتقال شپش سر به سایرین را نیز می گیرد. از پزشک خود بخواهید تا کسانیکه با شما در یکجا می خوابند و لوازم مشترکی دارند نیز بمنظور نیاز به درمان برای شپش بررسی نمایند.
پیشگیری از آلوده شدن به شپش
هیچگاه با افراد مبتلا به شپش شانه، برس، گیره سر، کلاه، رختخواب، حوله و یا لباستان را مشترک نشوید. اگر فرزندتان دچار شپش شده، مطمئن مسئولین مدرسه را درجریان گزارید تا هم سایر کودکان آلوده را پیدا کرده و هم در مدت آلوده بودن فرزندتان وی به مدرسه مراجعه ننماید. همچنین در صورت نیاز مدرسه باید محیط های آلوده شده را نیز تمیز نماید
محمدرضا اشرفی-کارشناس آموزش سلامت-مرکز بهداشت شهرستان میبد
برای انتقال بیماری ها از فردی به فردی دیگر، شناخته نشده است. شپش سر از طریق ارتباط نزدیک فرد با سایر افراد انتقال می یابد. آلوده بودن به شپش سر به این معنی نیست که فرد آلوده بهداشت را رعایت نکرده و یا زندگی آلوده ای دارد. بعضی از افراد در اثر خاریدن زیاد سر دچار عفونت پوستی می شوند. آنتی هیستامین ها به کاهش خارش کمک می نمایند.
دلایل ابتلا به شپش سر
شپش سر، موی برروی سر را آلوده می کند. تخم های کوچک شپش برروی سر شبیه به تکه های شوره سر بنظر می رسند، اما بجای ریختن از روی سر، صحیح و سالم برجای خود باقی می مانند. شپش سر تا 30 روز برروی بدن انسان زنده می ماند. تخم های این حشره بیشتر از 2 هفته برروی سر زنده می مانند. شپش سر به راحتی پخش شده و شیوع آنها بین کودکان مدرسه رو بیشتر می باشد. شپش سر در نواحی شلوغ شایع تر می باشد.
امکان ابتلا به شپش سر در صورت موارد زیر ممکن می باشد:
•    تماس نزدیک با فرد آلوده به شپش
•    تماس با لباس و یا رختخواب فرد آلوده به شپش
•    استفاده از کلاه، حوله، شانه، روسری و مقنعه فرد آلوده به شپش
علایم ابتلا به شپش سر شامل:
•    خارش شدید و آزاردهنده سر
•    برجستگی های کوچک و قرمز برروی سر، گردن و شانه ها (برآمدگی ها ممکن است پوسته پوسته شده و یا ترشح داشته باشند)
•    ذره های سفید (تخم ها) برروی پایه ی موها که بسختی کنده می شوند
چگونه شپش سر مشخص می شود؟
دیدن شپش سر ممکن ات سخت باشد. نیاز به نگاه از نزدیک برای تشخیص آن می باشد. بعد از پوشیدن دستکش سر فردیکه فکر می کنید آلوده هست را زیر نور نگاه نمایید. نور خورشید و یا نور قوی درون خانه برای تشخیص شپش برروی سر مناسب است. استفاده از ذره بین کمکی بسیار بزرگ می باشد. درصورت یافت شپش برروی سر خود و یا کودکتان سریعا میبایست نسبت به درمان شپش اقدام نمایید.
درمان شپش موی سر
لوسیون ها و شامپو های حاوی 1 درصد پرمترین اغلب بخوبی اثر می کنند. مواد حاوی این دارو را می توان بدون نسخه پزشک تهیه نمود. اگر این محصولات اثر نکردند، پزشک برای شما داروهایی با قدرت بیشتر تجویز می نماید. همیشه داروها را دقیقا به همان شکل که تجویز می شوند مصرف نمایید. مصرف داروها به اشتباه و یا با مقدار زیاد باعث بوجود آمدن عوارض جانبی می شود. برای مصرف شامپوهای دارویی موارد زیر را رعایت نمایید:
•    سرتان را با آب شسته و خشک کنید
•    دارو را برروی مو و پوست سرتان بمالید
•    10 دقیقه صبر نموده و سپس آنرا بشویید
•    8 تا 12 ساعت بعد سرتان را برای موجود بودن شپش بررسی نمایید
•    اگر شپش فعال یافتید با پزشکتان برای درمانی دیگر مشورت نمایید
همچنین شما میبایست از شر تخم های شپش ها نیز خلاص شوید، بهمین منظور:
•    از محصولاتیکه به برداشتن تخم ها کمک کرده و باعث شل تر شدن آنها می شوند استفاده نمایید. بعضی از محصولات شستشوی ظرف به حل شدن چسب تخم ها کمک می نماید.
•    تخم های شپش را با شانه های ریز از سرتان جداکنید. قبل از استفاده از شانه های ریز، از روغن زیتون برروی سر استفاده کنید، اینکار به برداشتن راحت تر تخم ها کمک می کند.
•    شانه های آهنی با تیغه های ریز بسیار محکم تر و بهتر از شانه های پلاستیکی می باشند.
•    این کار را 7 یا 10 روز بعد نیز تکرار نمایید.
زمانیکه شپش را درمان می نمایید، همه لباس ها و ملحفه های خود را در آب داغ و بهمراه پاک کننده ها بشویید. اینکار نتنها به فرآیند درمان کمک می نماید، بلکه جلوی انتقال شپش سر به سایرین را نیز می گیرد. از پزشک خود بخواهید تا کسانیکه با شما در یکجا می خوابند و لوازم مشترکی دارند نیز بمنظور نیاز به درمان برای شپش بررسی نمایند.
پیشگیری از آلوده شدن به شپش
هیچگاه با افراد مبتلا به شپش شانه، برس، گیره سر، کلاه، رختخواب، حوله و یا لباستان را مشترک نشوید. اگر فرزندتان دچار شپش شده، مطمئن مسئولین مدرسه را درجریان گزارید تا هم سایر کودکان آلوده را پیدا کرده و هم در مدت آلوده بودن فرزندتان وی به مدرسه مراجعه ننماید. همچنین در صورت نیاز مدرسه باید محیط های آلوده شده را نیز تمیز نماید
محمدرضا اشرفی-کارشناس آموزش سلامت-مرکز بهداشت شهرستان میبد